Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ) örnek kentsel dönüşüm çalışmaları arasında gösterilen Zağnos Vadisi, hemen her etkili yağmur sonrası göle dönüyor. Zağnos'un bir dere yatağı olduğuna dikkat çeken yetkililer, bu su baskınlarına da dere yatağının daraltılması ve üzerinin kapatılmasının neden olduğuna vurgu yapıyor.
Türkiye'nin en fazla yağış alan yerlerinin başında gelen Doğu Karadeniz'de, hemen her yıl şeditle yağışlar sonra sel, su baskını ve heyelanlar yaşanıyor. Zaman zaman can kayıplarının yaşandığı afetlerde, ev, işyeri ve yollarda ciddi boyutta maddi hasarlar da oluyor. Bunda bölgenin arazi yapısının yanı sıra dere yataklarındaki bilinçsiz yapılaşma, dere yataklarının daraltılması ve özellikle şehir merkezlerindeki derlerinin üzerinin kapatılması en büyük etken olarak görülüyor. Bir çok yerleşim yerinde kanalizasyon ile yağmur suyu şebekelerinin aynı olması da sebepler arasında gösteriliyor.
Bölgenin bir çok ilinde olduğu gibi Trabzon'da da hemen her şiddetli yağış sonrası benzer manzaralar yaşanıyor. Yetersiz alt yapı, dere yataklarındaki yapılaşma ve derelerin üzerinin kapatılması etkili sağanak yağışlar sonra sel ve su baskınlarına neden oluyor. Ancak tüm bunlara rağmen yapılan kentsel dönüşümlerde benzer hatalar yapıldı. Bu hatanın yapıldığı yerlerden birisi de Zağnos Vadisi. Vadide konut yapılaşmasının olduğu dönemde dere yatağının üzerinin kapalı olmasından dolayı bir çok kez taşkın ve su baskınları yaşamıştı. 1990 yılı haziran ayında il genelinde yaşanan etkili yağışlar sonrası Zağnos Vadisi'ndeki çok sayıda evi de bu basmış ve ciddi boyutta maddi hasar meydana gelmişti. Vadideki kötü yapılaşmayı ortadan kaldırmak ve benzer olumsuzlukların önüne geçmek için kentsel dönüşüm kararı alındı. Yıllar süren çalışmalar sonucunda Zağnos Vadisi'nde üç etap halinde kentsel dönüşüm çalışmaları yürütüldü. TOKİ tarafından yapılan kentsel dönüşümde vadideki evler yıkıldı ve burası içerisinde bazı sosyal donatılarında bulunduğu yeşil alan haline getirildi. Ancak, Karadeniz'de her sel ve su baskını sonrası yetkili ve ilgililerin, 'dere yataklarının üzeri kapatılmamalı' açıklamalarına rağmen Zağnos Vadisi birinci etap kentsel dönüm çalışmasında önemli bir hata yapıldı ve dere yatağının üzeri kapatıldı. İlde etkili olan hemen her şiddetli yağış sonrası ise yatağı daralan ve üzeri kapatılan dere tıkandığı veya yağmur suyunu taşıyamadığı için taşkınlar yaşandı. Dün yaklaşık 15 dakika etkili olan sağanak yağış sonrası da Zağnos Vadisi'nde bildik manzaralar yaşandı. Yağmurun yol açtığı sel sularıyla dolan vadinin birinci etap kısmı, adeta göle döndü. Burada bulunan park malzemeleri de sular altında kaldı. TOKİ'nin yaptığı örnek kentsel dönüşüm alanları arasında gösterilen bu önemli alan, her yağmur sonrası büyük zarar gördü.
Bu arada, Zağnos Vadisi'nin birinci etap kısmında yapılan hatayı fark eden yetkililer, ikinci ve üçüncü etapta yapılan kentsel dönüşümler sırasında derenin o kısımlarının üzerini açık bıraktı. Geçtiğimiz yıllardaki taşkın ve su baskınları sonrası derenin birinci etaptaki kısmının da üzerinin açılacağına dair açıklamalar yapıldı, ancak aradan geçen zamana rağmen henüz bir şey yapılmadı.
TOKİ Gölü!
TOKİ'nin örnek projesindeki hata Zağnos Vadisi'ni her yağmurda göle çeviriyor